Những điều bạn chưa biết về công nghệ 4.0, AI và Robot (P1)

Chúng ta đã nghe nhiều về công nghệ 4.0, vậy công nghệ 4.0 được hiểu như thế nào?

Những gì Cách mạng công nghệ 4.0 đang hướng tới, là một CHUỖI các công nghệ mới cho phép con người làm việc và sản xuất hiệu quả hơn. Để có thể áp dụng thành công Cách mạng công nghệ 4.0, tất cả các công nghệ trong chuỗi đó cần phải được áp dụng.

Để tiến hành 4.0, toàn bộ các thiết bị, công cụ hay những phần quan trọng trong nhà máy đều phải gắn các chip cho phép đo lường các thông số cần thiết, cho phép lưu trữ những thông số này, đồng thời phải nối mạng để cho phép truy suất những thông số này từ xa. Chúng ta cần phải biết được tại một thời điểm hay trong một khoảng thời gian, những máy móc nào hoạt động, năng suất ra sao, công nhân nào sử dụng, hay hỏng những chỗ nào, bao lâu thì hỏng. Những dữ liệu này cần phải sẵn sàng mọi lúc, mọi nơi, và thời gian thực. Đây hay được gọi là Internet Of Things (IOT). Để có thể bắt đầu công nghệ 4.0, IOT là công nghệ bắt buộc phải có, vì nó sẽ cung cấp nguyên liệu đầu vào cho những công nghệ tiếp theo trong chuỗi. Đó là DỮ LIỆU (Data). (Tất nhiên nó cũng cung cấp các tiện ích khác, như cho phép quản lý, điều hành nhà máy từ xa, giảm chi phí..v.v.).

Những dữ liệu này được thu thập trên diện rộng và trong thời gian dài sẽ tạo nên một công nghệ tiếp theo là Big Data. Tuy nhiên, không phải cứ nhiều dữ liệu thì được gọi là Big Data. Những dữ liệu được thu thập về cần phải được sắp xếp, dọn dẹp, xử lý một cách hợp lý để có thể nhận ra các pattern trong dữ liệu. Ví dụ, từ các dữ liệu đã thu thập được từ nhà máy, chúng ta có thể biết được tuổi thọ của từng chi tiết máy, lúc nào sắp hỏng, lúc nào phải thay để lên lịch thay thế. Chúng ta sẽ biết được tốc độ làm việc của từng thiết bị, hiệu quả làm việc của từng công nhân, từ đó có cách lên kế hoạch làm việc và sản xuất. (Big Data đang tạo ra một ngành nghề mới đang rất hot và khát nhân lực là Data Scientist - Nhà khoa học dữ liệu) Big Data sẽ làm nguyên liệu cho công nghệ tiếp theo.

Sau khi được xử lý một cách hợp lý, dữ liệu Big Data sẽ được dùng để huấn luyện cho các thuật toán Machine Learning (Deep Learning là một nhóm nhỏ của Machine Learning). Những Machine Learning này sẽ tự động phân tích để tìm ra các mẫu trong dữ liệu đã có rồi dùng những mẫu này để dự đoán các sự kiện trong tương lai.

Ví dụ: sử dụng các dữ liệu năng suất làm việc của máy móc và công nhân, để đưa ra một lịch làm việc hiệu quả nhất, công nhân nào làm với máy nào, vào lúc nào thì tốt nhất).

Các thuật toán Machine Learning được phát triển lên một trình độ cao sẽ được gọi là AI. Khi đó máy tính sẽ có thể hỗ trợ/thay thế con người đưa ra những quyết định điều hành nhà máy.

Do đó, có thể thấy, công nghệ 4.0 cần ít nhất là 3 công nghệ cốt lõi là IOT, Big Data và AI. Ngoài ra có thể nhắc đến thêm các công nghệ như Cloud, AR, VR trong từng ngành công nghiệp cụ thể.

Hiện nay các nước công nghiệp phát triển mới chỉ bắt đầu triển khai IOT vào các nhà máy. Big Data đã có nhưng do IOT chưa hoàn toàn sẵn sàng nên mới chỉ được áp dụng nhiều trong các tập đoàn công nghệ là chính. AI vẫn đang trong quá trình nghiên cứu. Như bác Trương Đình Tuyển đã nói: “Việt Nam cứ nói nhiều về công nghiệp 4.0, Singapore, Trung Quốc, Hàn Quốc mới chỉ nhận họ đang ở kỳ 3.5 mà thôi”.

Nguồn: Nguyễn Linh